Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu
Kocaeli tarihini ve kültürünü canlı tutmak, kurucu beyleri genç nesillere tanıtmak ve milli-manevi değerlere dayalı tarih şuuru oluşturmak ana teması ile gerçekleştirilen "Kocaeli Tarihi ve Araştırmaları Sempozyumları" bu yıl Çoban Mustafa Paşa'nın adına düzenlendi.
Kocaeli Belediyesi ile Kocaeli Üniversitesi işbirliğinde düzenlenen "Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu" açılışına Kocaeli Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Rektörümüz Prof. Dr. Sadettin Hülagü, Gebze Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Haluk Görgün, yanı sıra il protokolü ile farklı üniversitelerden çok sayıda akademisyen ve öğrenci katıldı.
"Tarih, geçmişten alınan ilhamla geleceğe ışık tutan bir bilimdir" Sempozyum açılışında konuşan Vali Güzeloğlu, kültürümüzün, tarihimizin genç kuşaklara doğru aktarılması noktasında sorumluluğumuz olduğunu belirterek, tarihin geçmişe ait bir kavram olmadığını, geçmişten alınan ilhamla geleceğe ışık tutan bir bilim olduğunu söyledi. Vali Güzeloğlu, "Sıfatı çoban sayılan, çobanlıktan yüksek mevkilere gelmiş ancak geldiği yeri unutmadan hizmet edebilmiş birisi Çoban Mustafa Paşa. Üzerinden yüzyıllar geçse de bugün hayırla yad edilecek eserler inşaa etmiştir" dedi.
Balkanlarda Gönül Sultanları Sempozyumlarının İlki 31 Mart'ta KOÜ'de Kentlerin tarihleriyle var olabileceğini vurgulayan Kocaeli Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu ise, "Tarih basit bir roman değil, geçmişten ders alınması gereken bir konudur. Sanatını, kültürünü, inancını görmek ve geleceğe taşımak, Tarihteki eksik ve yanlışları görerek bugüne öyle yön vermek gerekmektedir" ifadesinde bulundu. Rektörümüz Prof. Dr. Hülagü, "Osmanlı İmparatorluğu'nun en güçlü ve kudretli olduğu dönemde vezirlik yapmış olan Çoban Mustafa Paşa adına düzenlenen sempozyum, bir cihan devletinin yönetiminde, böyle muazzam bir gücün idare edilişinde büyük rol oynayan tarihi şahsiyetin tanınmasını sağlayacaktır" dedi. Rektörümüz Prof. Dr. Hülagü, üniversitemiz tarafından 31 Mart'ta organize edilecek olan Balkanlarda Gönül Sultanları sempozyumlarından ilki olan 'Üsküplü Alim Arif Şeyh Sadeddin Sırri er-Rifai Sempozyumu'na herkesi davet etti.
Gebze'nin Silüeti Çoban Mustafa Paşa Külliyesi Bir şehrin silüetini belirleyen bazı simgeler olduğunu aktaran Gebze Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Haluk Görgün, "Gebze'nin silüetini belirleyen Çoban Mustafa Paşa Külliyesi'dir. Vezirlik dahil olmak üzere pek çok lakabı olsa da çobanlığı tercih etmesi üstünde durulması gereken bir konudur" şeklinde konuştu. Düzenleme Kurulu adına konuşan Prof. Dr. Haluk Selvi, dört yıl ara vermeden Kocaeli Tarihi Sempozyumunu gerçekleştirdikleri için mutlu olduklarını ifade ederek, "Bu sempozyumda, genç kuşakları atalarının yaptıklarıyla buluşturuyoruz. Dört yıldır bu sempozyuma destek vererek, düzenlenmesine olanak sağlayan başta Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanımız İbrahim Karaosmanoğlu olmak üzere herkese teşekkür ediyorum" dedi.
Kocaeli'nin Tarihi Anlatılacak Sempozyumda protokol konuşmalarının ardından başkanlığını Sakarya Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Azmi Özcan'ın yaptığı açılış oturumuna geçildi. Açılış oturumunda İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Feridun Emecen, Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Öz ve Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Suphi Saatçi konuşmacı olarak yer aldı. 24-25-26 Mart tarihlerinde düzenlenen sempozyuma bu yıl 5'i yabancı olmak üzere 289 bildiri başvurusu yapıldı ve 159 akademisyenin 125 tebliği kabul edildi. Sempozyuma 93 farklı üniversite ve kurumdan başvuru oldu. Çin, Macaristan, Mısır, Kırgızistan, İtalya ve Hollanda'dan 8 yabancı akademisyen de sempozyumda bildiri sundu.
Sempozyumda, Trak Kültür Kontekstinde Bithynialılar'ın Yeri, 2'inci Abdulhamid Devrinde İzmit Redif Taburu, 19'uncu Yüzyılın İkinci Yarısında Bir Amerikan Misyonerinin Gözüyle İzmit ve Çevresi, Gebze Çoban Mustafa Paşa Camii Müezzin Mahfilinin Osmanlı Sanatındaki Yeri gibi tarihe, ekonomiye, sanata Kocaeli'nin yakın ve uzak tarihine ait konular ele alındı.
Çoban Mustafa Paşa Kimdir? Yavuz Sultan Selim ile Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinde önemli devlet görevlerinde bulunan biridir. Aslen Bosnalı'dır. Yeniçeri Ocağı'nda yetişmiştir. Kaynaklarda ona ait ilk bilgiye göre, 1514 yılında yapılan Çaldıran Savaşı'na katılmıştır. Müteakiben sarayda yetişerek sırasıyla, "Kapıcıbaşı", "Beylerbeyi", "Rumeli Beylerbeyliği" görevlerinde bulunmuş, bu makamda iken, sadrazam Pîr Mehmed Paşa'nın isteği ile Sultan Selim tarafından III. Vezirliğe tayin edilmiştir. Kanuni Sultan Süleyman döneminin ilk yıllarında da vezirliğe devam eden Mustafa Paşa, 1521 Belgrad Seferinde, Belgrad'a Tuna yönünden saldıran kuvvetlere komuta etmiştir. 1522'de, serdar olarak donanmanın başında Rodos Seferi'ne çıkan Paşa, kuşatma sırasında ölen Mısır valisi Hayr-Bayın yerine 17 Aralık 1522'de Mısır valiliğine atanmıştır. Mayıs 1523'e kadar, yani 6,5 ay gibi kısa bir süre zarfında, çıkan isyanı bastırdığı için İstanbul'a dönmüş daha doğrusu geri çağrılmıştır. Bu olayı müteakip II. vezirlik görevini sürdürürken Nisan 1529 tarihinde İstanbul'da vefat etmiş, dolayısıyla kendi adına inşa ettirdiği en büyük vakıf eseri Gebze'deki külliyesinin içinde yer alan türbesine gömülmüştür. Yerine ise Kasım Paşa, vezirliğe getirilmiştir.
